Завръщането на краля (2003)
Музиката е композирана, оркестрирана и дирижирана от Хауърд Шор. Саундтракът е отличен с „Оскар” за най-добра филмова музика за 2001 г. и обявен за най-добър саундтрак на всички времена, според класация на британското радио „Класик FM”.
[Били Бойд:]
Home is behind
The world ahead
And there are many paths to thread
Through shadow
To the edge of night
Until the stars are all alight
Mist and shadow
Cloud and shape
Hope shall fail
All shall fade
Sindarin
Revail vyrn dan minuial
ú galad, ú vin anor hen
Cano an dregad
ú natha ored [choir: 1.15]
Gwanwen ost in giliath [choir: 1.18]
Dannen Osgiliath [choir: 1.30]
Черни криле срещу бледото утро
Няма вече светлина, не и в това слънце
Отстъпление
Няма да има предупреждение
Крепостта на звездите я няма
Осгилиат падна
Sindarin
Mennen nored dîn [choir: 2.15]
Gwanwen i ‘ûr bân
Sílant calad Dûn [solo: 2.02]
Tollen Rochon ‘Lân
Препускане свърши;
Останаха без смелост.
Светлина проблесна на Запад —
Белият конник пристигна.
Sindarin
Boe le henio [choir: 0.00]
E sí câr athad iyn [choir: 0.22]
Ane ah a phen [choir: 0.44]
I ú athelitha. [choir: 1.01]
Трябва да разберете.
Той носи дълга на двама сина сега.
За себе си; и за онзи
що няма да се завърне.
Sindarin
Ngîl cennin eriel vi
Menel aduial,
Glingant sui vîr
Síliel mae.
Ngîl cennin firiel vi
Menel aduial,
Dúr, dúr i fuin
Naenol mae.
Original English lyric by Ph. Boyens (from sheet music):
Видях звезда да изгрява високо във
Вечерното небе,
Носещо се като скъпоценен камък,
Блести с мека светлина.
Видях звезда на залязва във
Вечерното небе,
Мракът бе дълбок и така звездата избледня,
С мека светлина.
За каквото можеше да бъде,
За каквото никога не бе.
За живот, дълго живян
За любов, неотдадена изцяло
Sindarin
An i ú nathant
An i naun ului
A chuil, anann cuiannen
A meleth, perónen
За каквото можеше да бъде,
За каквото никога не бе.
За живот, дълго живян
За любов, неотдадена изцяло
Sindarin
Elo! Andúril; [choir: 0.28]
Lach en Annûn [choir: 0.36]
I chatho asgannen, [choir: 0.43]
Ad echannen! [choir: 1.02]
Съзрете Андурил;
Пламъкът на Запада
Острието ще бе счупено
бе изковано наново!
Sindarin
Dollost — dîr cuiol [choir: 1.47]
ú-‘ar nin degi!
Le echelithar aen
Athar fuin ban
Rhaw lîn mannen
Ind tham lîn
Lanc na chen be-thobas.
Anant i vaethor ú-ritha
Hên Rohan
Fim sui anghathel
Bain a goeol.
Na vedui istant
Na vedui cenn
Dîr ú-naun hon…
Vess e tiriant.
Безумецо — не ще ме спре мъж простосмъртен!
Ще бъдеш отнесен надалеч
Отвъд всяка тъмнина;
Ще погълне плътта ти;
Сбръчканият ти ум
Ще остане гол пред окото без клепачи.
Ала воинът не трепна,
Девойка от рода на Рохиримите,
Стройна като стоманен меч,
Прекрасна и страховита.
Твърде късно узна,
Твърде късно видя,
Че това не бе мъж…
Бе погледнал жена.
Sindarin
Ristais dúath
Nerchennin o chuil
Coll am
na waewath goeyl
Tellin i Neder
Gurth renia
Meditha han phan
Meditha ardhon
Късове сянка
Изтръгнати от всеки живот
Носени на крилете
На безмилостни зверове.
Деветте дойдоха
Смъртта понесена на криле.
Той ще погълне всичко
Ще погълне целия свят.
Sindarin
Hollen i ven
In gyrth han agorer
a han beriar in gyrth
Hollen i ven.
Пътят е затворен
Направен е от тези, които са мъртви
и Мъртвите го пазят.
Пътят е затворен.
Sindarin
Caedo, losto. Ú-erin davo.
Amman harthach? Anim únad.
Le tûg nach. O hon ú-wannathon.
Ú-moe le anno nad. Ónen a hon beth nín.
Gurth han ristatha. Ta han narcho Gurth. [TBGO, choir: 2.00 onwards; The Fields, choir: 2.33-]
Gar vethed e-chúnen, go hon bedithon na meth. [The Fields, choir: -2.53]
Легни, заспи / Не мога да отстъпя.
Защо още се надяваш? / Нямам нищо друго.
Постъпваш глупаво. / Няма да го оставя.
Нищо не му дължиш. / Дадох му думата си.
Смъртта ще я наруши. / Тогава нека смъртта я наруши.
Той има сърецто ми до края. / Ще го придружа до край.
Sindarin
Mi naurath Orodruin [choir: 0.23-0.30]
Boe hedi i Vin. [choir: 0.31-0.36]
Han i vangad i moe ben bango. [choir: 0.37]
Sin eriol natha tûr în úgarnen [choir: 0.00-0.22]
Sin eriol ûm beleg úgannen [solo Renée Fleming: 1.09-1.31] [choir: 1.59-2.13]
Ú cilith ‘war [solo Renée Fleming: 1.32-1.34]
Ú men ‘war
Boe vin mebi [solo Renée Fleming: 1.35-1.39] [choir: 1.50-1.58]
Boe vin bango [solo Renée Fleming: 1.40-1.44]
В огньовете на Ородруин
Трябва да бъде захвърлен Единственият
Това е цената, що трябва да се плати
Само така силата му ще бъде отнета
Само така великото зло ще отмре
Няма друг избор
Няма друг начин
Един от вас трябва да го вземе
Един от вас трябва да плати.
According to the sheet music The End of All Things is as follows:
(chorus)
Sin eriol natha túr [choir: 0.00-0.14]
in úgarnen Mi naurath [choir: 0.16-0.29]
Oroin Boe hedi i Vín [choir: 0.31-0.36]
Han i vangad i moe ben [choir: 0.38-0.42]
túr in úgarnen Sin eriol [choir: 0.43-0.50]
cili ‘war boe min mebi Boe min bango [choir: 0.50-1.08]
(solo – Renee Fleming)
Sin eriol [solo: 1.09-0.19]
úm beleg úgannen [solo: 1.20-0.31]
Ú cilith ‘war Boe min mebi boe min bango [solo: 1.32-1.46]
(chorus)
Boe hedi i Vín. Sin eriol úm [choir: 1.50-2.05]
beleg úgannen [choir: 2.07-2.14]
Si na vethed bain i wilith [choir: 2.17-2.47]
úria I ardhon ban lacha [choir: 2.48-2.55]
Nu da naid bain úe [choir: 2.56-3.14]
rin le regi erin le na [choir: 3.14-3.33]
thi úeri o nin gwanno [solo: 3.33-4.07]
(solo)
Orthannen im vi ôl Coll e dú
Or hiriath naur Na rovail mae sui
Man prestant i ardhon Cerithar
aen dim úthenin.
Sindarin
Dannen le
A ú-erin le regi
Rang ail le iestannen
Lû ail le tegin na hen.
Gwannach o innen ului
Ú lû erui, ului.
Ти падна.
А аз не мога да те достигна.
С всяка стъпка те напътствах,
Във всеки момент те водих към това.
Никога неще напуснеш ума ми,
нито сега, никога.
Sindarin
Anírach únad
Egor gurth hen
Han cenin vi chen lín
Egor ú-‘erin le devi
Tellin men achae
Brennin men anann
Rago! Ú-erich leithio,
Ú-erich o nin gwanno.
Не желаеш нищо повече
От тази смърт.
Виждам го в очите ти.
Но не мога да ти позволя
Стигнахме твърде далеч
Държахме се твърде дълго.
Протегни се! Не можеш да се пуснеш,
Не можеш да ме напуснеш…
Sindarin
Nu dalav
Úrui tuiannen na ruith
Leithia Orodruin oe in phan.
Ristannen i geven,
Danna eliad morn.
Si, na vethed [choir: 2.17-2.32]
Meth i naid bain [choir: 2.32]
I wilith úria [choir: 2.33-2.47]
I ardhon ban lacha! [choir: 2.48-2.55]
Под земята
Надига се жега и ярост
Ородруин освобождава разрихата си.
Земята се разкъсва на две
Пада черен дъжд.
Тук накрая;
Краят на всичко.
Огънят е като пламък
Целият свят е в пламъци!
Sindarin
Orthannen im vi ól [solo: 4.09]
Coll e dû [solo: 4.20]
Or hiriath naur [solo: 4.24]
Na rovail mae sui ‘waew [solo: 4.31]
Man prestant i ardhon? [solo: 4.39]
Cerithar aen illiad dim úthenin? [solo: 4.47]
Насън бях издигнат.
Отнесен далеч от тъмнината
Над реките с огън.
На крилете, бързи като вятър.
Какво стана със света?
Наистина ли всичко скръбно няма да се сбъдне?
Quenya
Et Eärello Endorenna utúlien [3.46]
Sinome maruvan ar Hildinyar tenn’ Ambar-metta [3.59]
„От Великото Море пристигнах в Средната земя. Тук ще
живеем, аз и моите потомци, до края на света”
Sindarin
Tinúviel elvanui [4.41-5.05]
Elleth alfirin edhelhael [5.06-5.15]
O hon ring finnil fuinui
A renc gelebrin thiliol…
[Л. Николов]
И сред искрящата роса
елфическата дъщеря
обви го в своята коса,
в прегръдките си от сребро.
[буквален превод]
Тинувиел, най-прекрасна
Безсмъртна дъщеря с мъдър взор
Обви го в своята коса тъй черна,
като нощ, в прегръдки мъжделее той…
Sindarin
Go vegil tolo hi [1.10]
Egor íriel firi [1.17]
‘Ni men hen ú veth ‘war. [1.25]
Ела въоръжен,
или готов да умреш.
Този път не води до друг край.
Sindarin
Dartha o nas a thar emyn [choir: 5.12 and forwards]
Men ‘wain egor annon thurin
Ah ae anann erphennin hain
Na vedui cenithon aur wain
I badathon raid yriel
Amrûn n’Anor, Annûn n’Ithil.
[Л. Николов]
Прикрил е онзи близък рът
вратичка тайна, дълъг път.
Минавах често настрани,
ала ще тръгна, запомни,
по път прикрит и съкровен
на запад — в нощ, на изток — в ден…
Lay down
your sweet and weary head
Night is falling,
you have come to journey’s end.
Sleep now,
and dream of the ones who came before.
They are calling
from across the distant shore.
Why do you weep?
What are these tears upon your face?
Soon you will see
all of your fears will pass away,
safe in my arms
you’re only sleeping.
What can you see
on the horizon?
Why do the white gulls call?
Across the sea
a pale moon rises —
The ships have come to carry you home.
Dawn will turn
to silver glass
A light on the water
All souls pass.
Hope fades
into the world of night
through shadows falling
out of memory and time.
Don’t say,
“We have come now to the end.”
White shores are calling
you and I will meet again.
And you’ll be here in my arms
Just sleeping.
What can can you see
on the horizon?
Why do the white gulls call?
Across the sea
a pale moon rises —
The ships have come to carry you home.
And all will turn
to silver glass
A light on the water
Grey ships pass
Into the west.
Im nauthon nan naur nu ngilith
O naid i gennin im
O lyth e-barth a gwilwilith
Ne laer i vanner lim
O lhiath a golas malen
Ne daint i lais gwennin
Na chith ah anor celebren
A gwaewath or find nin
Im nauthon nan naur vi vuil
Maven natha i ardhon
Ias tol i riw ben ethuil
Ir im u-genithon
An nadath laew nar annan
I ulu im cennin
Vin eryn ned ethuil ban
Nar ennas laegath gwin
Im hevin nan naur a nauthon
O gwaith nedin lu iaur
A gwaith i cenitha ardhon
Ir istathon u aur.
Dan iar im nan naur peliel
Oh aurath ioer nauthon
Laston a thail etheliel
A lemmaid nan annon.